Voeding & Diëtetiek | April - Mei 2015

Introductie door hoofdredactrice Agnes De Ruyter

Een gesprek met Dimitri Declercq, voorzitter van de commissie Beroepsbelangen

Obestias, de wereld uit balans

De tafel in de strijd tegen kinderobesitas

De conclusies van vele tientallen publicaties over het belang van de microbiota bij de ontwikkeling van obesitas en metabool syndroom, gaan bijna alle in dezelfde richting: een verstoring van de normale microbiota verhoogt het risico. Ingrepen die de permeabiliteit van de darmbarrière versterken en het vetzuurmetabolisme voor korte keten vetzuren bevorderen zullen de risico’s voor het ontwikkelen van overgewicht beperken. Het beïnvloeden van de microbiota kan op velerlei manieren, maar heeft steeds tot doel om gewenste bacteriën in aantallen te doen toenemen, terwijl andere groepen in aantal zullen moeten verminderen. De grote verschillen in de microbiota samenstelling binnen de algehele populatie maakt het echter moeilijk om globale regels te formuleren. Het steeds performanter worden van technologieën die de individuele microbiota kwaliteit in kaart kunnen brengen en de verbetering van internationale databanken voor ‘normale’ en ‘verstoorde’ microbiota types, zullen in de nabije toekomst zeker toelaten om meer specifiek advies te geven, gebruikmakend van de hierboven beschreven middelen.

Obesitas is een chronische, niet te genezen metabole ziekte van overmatige vetopslag met vele tegenregulatiemechanismen die afvalpogingen dwarsbomen. De boodschap dat 5 tot 10 procent gewichtsverlies, mits langdurig behouden, gezondheidswinst oplevert is niet populair bij personen met overgewicht die de diëtist als hulpverlener benaderen. De diëtist moet zich telkens realiseren dat energie-inneming voor 47 procent wordt ondergerapporteerd en lichamelijke activiteit voor 51 procent wordt overgerapporteerd. Ook moet de diëtist een antwoord hebben op de vele feiten en fabels die opduiken als het afvallen niet (meer) lukt. Populaire diëten die met veel tromgeroffel en aandacht in de pers gebracht worden, berusten vaak op halve waarheden. De diëtist heeft tot taak populaire diëten te beoordelen op de juistheid van de achterliggende beweringen en de voorschriften te toetsen aan de eisen die aan een goed vermageringsdieet moeten worden gesteld.

In de behandeling van obesitas is een combinatie van dieet en beweging essentieel: dit geeft aanleiding tot de grootste klinische effecten en grootste vetmassa reductie. Echter is het belangrijk in de bewegingsprogramma’s rekening te houden met potentiële anomalieën tijdens inspanning en risicofactoren, en de juiste trainingsmodaliteiten te selecteren. Daarom is een multidisciplinaire aanpak aangewezen in de behandeling van obesitas.

Naar aanleiding van de pilootstudie van Jolien Deschacht1, werd besloten om een vervolgstudie te maken omtrent dit boeiende, maar nog veel te weinig onderzochte onderwerp. Tijdens het onderzoek in de kader van een eindwerk voor het behalen van de bachelor Voedings- en Dieetkunde, werden enkele onderzoeksvragen vooropgesteld, zoals: Is er een verschil tussen obese en niet-obese jongeren en de smaakvoorkeur? Wordt er een ander aantal smaakpapillen op de tong geteld? Is er een verschil in het waarnemen en herkennen van diverse basissmaken? Onder leiding van promotoren Mieke Banneel, diëtiste in het Zeepreventorium in De Haan Lieve Acke en Lien Joossens, docenten aan de opleiding Voedings- en Dieetkunde, Katholieke Hogeschool VIVES, Brugge, werd dit eindwerk voltooid.